Faşizm Budalası Mussolini

Üçüncü Bölüm

Mussolini artık başbakandı. Kral, sol söylemler ve iç kavgalardan bıkmış, kara gömleklilerin darbesine boyun eğmişti. Kral, siyaset bu kadar kötü durumda ise, Mussolini belki düzeltir dedi. Yani bir nevi şeytanla yapılan anlaşma idi bu.

Mussolini’nin 1922 yılında, iktidara geliş şekli ile 20. yüzyıla damgasını vurmuştur. Birçok destekçisi onu kontrol edebileceklerini sanıyorlardı. Başbakan olarak hükümete dahil olduğunda, sakinleşeceğini düşündüler.

Çok yanıldıkları kısa bir süre içinde ortaya çıktı. Başbakan olabilirdi ama parlamentoda söz sahibi değildi, bir avuç vekili vardı. Mussolini bu orantısızlığı lehine çevirmekte kararlıydı.

Ülkenin her yerinde oy kullanma mahallerinin önü ne faşist serseriler kondu. Talimatları şuydu: Seçim kabininden çıkan ilk seçmeni faşistlere oy vermedi diye döveceklerdi! Bu kişinin kime oy verdiğinin bir önemi yoktu, dövülen o adam, oy vermeye gelenler için göz dağı olacaktı. Şiddet, göz dağı ve oylarda yolsuzluk yaparak faşistler parlamentodaki koltukların yüzde 65’ini kazandılar. Bu zafer, onları açık ara farkla çoğunluk haline getirmiş oldu ve onlara ezici bir güç verdi.

Fakat parlamentoda, amansız bir muhalefet vardı. Öncü solcu siyasetçi Giacomo  Matteotti, seçimin geçersiz sayılmasını istedi. Matteotti, cesur bir liderdi. Birkaç kez faşistlerin saldırısına uğramıştı lakin pes etmedi. Mussolini bunu kişisel bir saygısızlık olarak nitelendirdi. Matteotti pes etmeyi veya rüşvet almayı reddediyordu. Bu davranış şekli de onu Mussolini için bir tehdit haline getirdi.

Bu sorun bir kez daha şiddetle çözülecekti. Mussolini’yi kınamasının ardından Matteotti, bir grup faşist tarafından kaçırıldı ve bir daha asla canlı görülmedi. İki ay sonra cesedi, Roma’nın dışındaki bir kanalda bulundu. Hiç kanıt olmasa da birçok kişi bu cinayetin arkasında Mussolini’nin olduğuna inanıyordu. İktidarı büyüdükçe Mussolini de arsızlaşıyordu. Fakat bu sefer çok ileri gitmişti.

Rakibi olan bir siyasetçinin öldürülmesi ardından Mussolini hükümeti büyük bir meydan okuma ile yüzleşmek zorunda kaldı. Matteotti’nin cinayeti ve halkın protestoları kendinin yüzleştiği en büyük kriz oldu. 1919 yılından bu yana onu destekleyen emektar yandaşları bile parti kartlarını iade etmeye başladılar. Mussolini hızlı davranmalıydı. Cinayette parmağı olduğunu inkar etmek yerine olağanüstü bir şey yaptı ve şöyle dedi: ‘Olanların siyasi ve ahlaki sorumluluğunu sadece ben üstleneceğim.’

Çoğu siyasetçi bu kadar ciddi bir suikast ile ilişkilendirilmek istemez. Ama faşizm şiddet üzerine kurulmuştu ve şiddet ile iktidara gelmişti. Mussolini için kanundan da üstün olduğu ile böbürlenme zamanı gelmişti. Kendine kontrolün onda olduğundan emin olunması için Il Duce ismini verdi. Latincede lider demektir. Mussolini parlamentoda açık bir şekilde diktatörlüğünün başladığını ilan etti. Her demokratik toplumun temelini oluşturan şeyi yok etmeye girişti yani bağımsız yargı sistemini.

Demokrasi Bozgunu

Cinayet soruşturmasını yöneten iki yargıcı görevden aldı. Sonrasında, 1925 yılında, bu cinayetle suçlananlara af çıkardı. Matteotti’nin katilleri artık serbestti.

Sonraki iki yılda Mussolini İtalya’nın geri kalan demokratik kurumlarını sistematik bir şekilde yok etti. Basında sansürü arttırdı, her türlü olumsuz haberi yasakladı. Faşist birlikleri rejimi onaylamayan gazetelere saldırdı.

1929 Beyin Yıkama

Faşizmin doğuşundan sadece 10 yıl sonra İtalya neredeyse tamamen Mussolini’in kontrolü altında idi. Şimdi bir sonraki neslin sadakatini garantilemek adına diktatörlüğün başka bir taktiğini kullanacaktı yani beyinler yıkanacaktı.

Lidere fanatik bir sadakat ortamı yaratmak ve rejimin sertliğini haklı çıkarmak için tasarlanmış bir beyin yıkama işleme sokuldu.

Okullarda, okutulan kitapların yerini faşizm yanlısı kitaplar aldı. Alıştırma defterlerinin kapakları bile iktidarın reklamını yapma fırsatı idi.

Mussolini faşizmin mesajını yaratmakta etkin bir rol oynadı. Yalnızca gazeteci olduğu için değil, toplu beyin yıkama işini de bildiği için başarılıydı. Her slogan kitaplara yazılıyor ve duvarlara kazınıyordu. Gömleklerin üstlerinde bile vardı.

Faşizmin 10 emri bile vardı ve bunu çocuklar, üniversiteliler ezberlemek zorunda idi. On emirden biri de şuydu: ‘Mussolini daima haklıdır.’ Gençleri sadık hem de fanatik faşistlere dönüştürmek bu ideolojinin temeli idi.

Mussolini sadece halkın adamı değil ulusun tek lideri olarak da sunuluyordu. Kalabalıkla bağ kurma sanatını mükemmelleştirdi.

30 Ocak 1933 Hitler Devrede

Almanya’da özellikle bir kişi iktidara gelişini dikkatle gözlemlemişti. Adolf Hitler Almanya’nın kontrolünü ele geçirdi. Bunu da Mussolini’nin taktiklerini kullanarak gerçekleştirdi. Hitler’in kahverengi gömlekli SS birlikleri, sloganları, mitingleri hatta Nazi selamının kökeni bile Mussolini’ye dayanıyordu. Hatta Roma’ya yürüyüşünü bile kopyaladı.

Savaşı Kullanmak

Tüm çabalarına rağmen Mussolini, propaganda yolu ile çözülemeyecek sorunlarla yüzleşmek zorunda kaldı. Ekonomi zorlanıyor, işsizlik artıyordu. Memnuniyetsizlik yayılmaya başlamıştı.

Mussolini kontrolü ele almak için başka bir diktatörlük taktiğini daha kullandı: Savaşı kullanmak. Çünkü savaş dikkatleri dağatır.

Halkına faşizmin asıl sözünü yerine getirme zamanının geldiğini söyledi. Bir imparatorluk olma zamanı artık gelmişti. Fakat 1935 yılında hiç kolay değildi. Batı güçleri dünyanın çoğunu sömürgeleştirmişti. Geriye sadece birkaç bağımsız ulus kalmıştı. Bunlardan biri Etiyopya idi. Hatta İtalya önceki yüzyılın sonunda burayı işgal etmeyi denemişti. İtalya’nın Etiyopya’da kaybettiği onuru Mussolini geri alacak ve kahraman olacaktı.

Afrika’ya neredeyse yarım milyon İtalyan askeri gönderildi. 3 Ekim 1935’te İtalyan kuvvetleri Etiyopya’yı işgal etti. Silah açısından çok yetersiz olsalar da Etiyopya halkı ciddi bir direniş sergilediler. Hızlı bir zafer bekleyen Mussolini darbe aldı. Topyekun savaş taktiğine geçildi, kimyasal silah kullandılar ki Birinci Dünya Savaşı sonrası yasaklanmıştı. Mussolini generallerine Etiyopya köylerini yakma ve sivillerin üzerinde zehirli gaz kullanma emrini verdi. Sivil hedeflerin üzerine 300 tondan fazla hardal gazı salındı. Cenevre antlaşmasının tüm kurallarını ihlal ettiler. Uluslararası toplum, her zamanki iki yüzlülükle hem bu savaşı kınadı hem de kıllarını kıpırdatmadılar.

5 Mayıs 1936’da Mussolini Etiyopya üzerinde zaferini ilan etti. Gururla yeni Roma İmparatorluğu’nun doğuşunu duyurdu. Fakat bedeli çok ağır oldu. Binden fazla İtalyan askeri ya öldü ya da yaralandı. Savaş 400 binden fazla Etiyopyalının canını aldı.

Bu istilayı tüm dünya kınarken bir diğer diktatör Hitler alkışladı. Bütün bunlardan cesaret alan Hitler de imparatorluk kurmaya girişti. 1 Eylül 1939 yılında Polonya’nın işgali ile İkinci Dünya Savaşı başlamış oldu. Mussolini ve tüm dünya için büyük sonuçlar doğuracak bir hamle başlamıştı.

Mussolini Nazilerin kazanacağına Avrupa’nın faşizme boyun eğeceğine inanıyordu. Uzun zamandır Akdeniz’i İtalya’nın en büyük gücü yapmayı hayal ediyordu ve bu bir fırsattı. Fakat generalleri ordusunun savaşacak durumda olmadığını söyledi. Etiyopya seferi hazineyi neredeyse boşaltmıştı ve birçok askerde bırakın modern silahları üniformaları bile yoktu. Diktatör kararından geri dönmedi. Haziran 1940’ta müttefik devletlere savaş ilan etti. Mussolini iki cepheli bir savaş başlattı. Birlikleri Süveyş kanalını ele geçirmek için Mısır’a hareket etti. Ardından Yunanistan’a saldırdılar. Ama Yunan ordusu karşılık verdi ve kısa süre sonra İtalyanlar savunmaya geçti. Sonuç felaket oldu. Savaş esnasında 150 binden fazla asker ya öldü ya da yaralandı. Kuzey Afrika’da durum daha da vahimdi. Ekim 1942’de Mussolini’nin bütün kuvvetleri yok edildi.

Ama en kötüsü henüz yaşanmamıştı.

10 Temmuz 1943 İtalya İşgali

Kuzey Afrika yenilgisi ardından müttefik devletler İtalya’yı işgal etmeye başladı. 150 bin müttefik askeri Sicilya adasına taarruza geçti. Mussolini ve savaşlarından bıkan birçok İtalyan işgal kuvvetlerini bir tür kurtarıcı olarak karşıladı.

25 yıldır iktidarı elinde tutan Il Duce insan içine çıkamaz oldu. Mussolini halktan saklanırken savaşı yüzüne gözüne bulaştırmasına sinirlenen üst düzey ordu mensupları ve faşistler kral ile buluşup Il Duce’nin düşüşünü planladılar.

24 Temmuz Darbe

Planlanan darbeden habersiz olan Mussolini, faşist konsey ile buluşmaya davet edildi. Mussolini için oylama yapıldı ve oylamayı kaybetti. Ordunun desteği olmayınca komployu durduracak gücü de olamadı. Kral onu ev hapsine soktu. Sonra da askeri hastaneye gönderildi. Bir dağın tepesinde gözetim altında tutuluyordu.

Hitler işgali öğrendiğinde, İtalya’ya birkaç bölük gönderip Almanya’nın güney sınırlarını korumalarını emretti. Ardından Hitler en gözü pek kurtarma operasyonlarından birini başlattı. Mussolini’yi dağ hapsinden kurtarmak için elit bir komando birliği gönderdi. Tek kurşun sıkmadan bu birlik Mussolini’yi kurtardı.

Mussolini Hitler’in karargahına ulaştı. İddiaya göre söylediği ilk şey şu olmuştur: ‘Emirlerimi almaya geldim.’

Artık Hitler ile Mussolini arasındaki ilişki değişmişti. Çırak ustayı geçmişti. Ve Mussolini çaresizdi. Hitler Mussolini’yi artık Alman kontrolünde olan bölgenin lideri yaptı. Bir zamanların büyük diktatörü artık Hitler’in kuklası olmuştu. Müttefik devletlerin saldırıları devam ediyordu. Güneyden ilerleme devam ettikçe ve antifaşist partizanlar kontrolü ele geçirdikçe çember daraldı.

Mussolini ve 10 yıllık metresi ya kaçacaktı ya da yakalanacaktı. Sonunda Avusturya’ya gizlice girmeyi denemeye karar verdiler.

28 Nisan 1945 Ölüme Kaçış

Alman ordusu geri çekildi. Kamyonetleri Como gölü yakınlarında durduruldu. Avusturya askeri gibi giyinmesine karşın dikkatleri üzerine çekti. Mussolini kendisini tanıyan bir grup partizan tarafından yakalandı.

Partizanlar doğaçlama bir mahkeme salonu ayarladılar. Mussolini vatan hainliği ile suçlanmasının ardından idam mangası ile ölüm cezasına çarptırıldı.

Mussolini’nin cesedi Milano’ya götürülüyor ve kalabalık halkın önüne konuyor. Mussolini, metresi ve bazı faşist generallerin cesetleri benzin istasyonuna asılıyor.

Mussolini’nin faşist devrimi başladıktan 25 yıl sonra başladığında olduğu gibi kanlı bir şekilde de sona eriyor. Savaşın ardından İtalyan halkı onun ideolojisine sırt çevirerek şu anda da devam eden demokratik bir cumhuriyet yarattı.

Fakat Mussolini unutulmadı. Düşüşünden neredeyse 70 yıl sonra memleketi Predappio’da neo faşistler tarafından yeniden diriltildi.

Faşizm son zamanlarda insanlara yeniden cazip gelmeye başladı. Çünkü savaş öncesi benzer bir dönemden geçmekteyiz. Ekonomik gerginlik var ve yeni düşmanlar göçmenler. Zaman geçtikçe, yenilgilerden çok Mussolini’nin milliyetçiliği hatırlanmaya başladı.

Mussolini ve onun ardıllarını unutmadığımız, demokrasiyi taçlandırdığımız günlerin devam etmesi dileği ile….

SON

Kaynak: History Channel

Pi Academic platformu olarak, yazar, editör ve diğer içerik üreticilerimizle sizler için ilgi çekici ve ilgiyle takip edebileceğiniz içerikler üretmekteyiz.

Hayata Pi Academic İle Bakın